Hipochondria – skąd się bierze i jak sobie z nią poradzić?

Specjaliści zaliczają hipochondrię do zaburzeń psychicznych, lękowych, emocjonalnych czy nerwicowych. Jej głównymi objawami są nadmierna koncentracja na własnych zdrowiu i przeświadczenie, że cierpi się na różnego rodzaju choroby, pomimo braku odchyleń w wynikach badań. Zaburzenie wpływa na codzienne funkcjonowanie i znacznie je utrudnia. Jak sobie radzić z hipochondrią?

Hipochondria, zwana również nerwicą hipochondryczną, staje się coraz powszechniejszym zaburzeniem. Wpływ na to może mieć między innymi ułatwiony jak nigdy dotąd dostęp do informacji medycznych. Popularność internetu sprawiła, że osoby cierpiące na hipochondrię zyskały nieograniczone źródło do wynajdywania objawów różnych chorób, których doszukują się w sobie. Nerwicę hipochondryczną zazwyczaj łączymy z nadmiernym przewrażliwieniem na punkcie zdrowia, czasami traktujemy tą jak fanaberię, tymczasem jest to poważne zaburzenie, które może utrudniać codzienne życie.

Przyczyny hipochondrii

Przyczyny nerwicy hipochondrycznej są niejednoznaczne i złożone. Ta choroba jest silnie powiązane z emocjami. Lęk o własne zdrowie często ma korzenie w takich zaburzeniach jak depresja czy nerwica natręctw. Do rozwoju hipochondrii przyczyniają się także:

• informacje przekazywane przez media,
• niezadowalająca opieka lekarska,
• zaburzenia postrzegania ciała,
• podświadome nakładanie na siebie kary za „błędy”,
• unikanie konfrontacji z własnymi porażkami.

Hipochondria częściej rozwija się u ludzi z osobowością lękową. Specjaliści wskazują, że ten typ osobowości kształtuje się już w dzieciństwie i sugerują, że dzieci, które często chorowały i przebywały w szpitalach czy były wychowywane przez szczególnie nadopiekuńczych rodziców, mogą w dorosłym życiu nadmiernie bać się o własne zdrowie.

Objawy hipochondrii

Osoba cierpiąca na hipochondrię jest przekonana, że występuje u niej co najmniej jedna choroba somatyczna, mimo że wyniki wszystkich badań pozostają w normie. Charakterystyczne dla tego zaburzenia są takie objawy jak:

• silny niepokój i lęk o zdrowie,
• zbytnie zainteresowanie ciałem,
• częste kontakty z lekarzami i skłonność do ich zmieniania,
• skłonność do wyolbrzymiania cierpienia,
• częste wyrażanie skarg na temat własnego zdrowia,
• trudności w sprecyzowaniu występujących dolegliwości,
• przekonanie o chorobie i jej wyraźne poczucie.

Diagnoza hipochondrii jest bardzo trudna i wymaga współpracy lekarzy chorób wewnętrznych z wykwalifikowanym psychiatrą. W rozpoznaniu zaburzenia pomaga wywiad psychiatryczny uwzględniający informacje na temat stanu emocjonalnego, sytuacji rodzinnej i osobistej pacjenta, a także jego przeszłości. Wcześniej należy oczywiście wykluczyć wszelkie choroby fizyczne.

Jak sobie radzić z hipochondrią?

Z hipochondrią da się żyć, jednak warto ją leczyć, gdyż zaburzenie bardzo utrudnia codziennie funkcjonowanie. Podstawą leczenia powinna być psychoterapia. Dobre efekty przynosi terapia w nurcie behawioralnym, która pomaga przestać zbytnio się skupiać na własnym organizmie i przekierowuje uwagę na inne zadania. Psychoterapia pozwala znaleźć przyczyny hipochondrii i wskazać, jakie konkretnie lęki kryją się za rozwojem zaburzenia.

W leczeniu hipochondrii znaczenie ma wsparcie najbliższych osób. Dzięki regularnym rozmowom osoba chora będzie miała większą motywację do kontynuowania terapii. Pomocne jest także znalezienie własnego hobby i skupienie się na nim.

Zdj. główne: stevepb/unsplash.com