Słuch jest jednym z najważniejszych ludzkich zmysłów. Ale jak dużo o nim wiemy? Zebraliśmy dla Ciebie 7 najciekawszych faktów o ludzkim słuchu.
Zacznijmy od tego, że ośrodek słuchu człowieka nigdy nie odpoczywa – wyłapuje dźwięki nawet wtedy, gdy śpisz. Wobec tego, dlaczego nie słyszysz dźwięków w czasie snu? Dzięki temu, że blokuje je nasz mózg. Gdyby tego nie robił, nie byłbyś w stanie zasnąć. W ludzkim organizmie wszystko zostało starannie przemyślane.
Mózg nie potrafi rozpoznawać otaczających nas zewsząd fal dźwiękowych. Bez ślimaka zlokalizowanego w uchu wewnętrznym nie bylibyśmy w stanie rozpoznawać dźwięku. Najpierw fala dźwiękowa w postaci wibracji dociera do ślimaka, który przemienia je w impulsy elektryczne. Te przekazywane są do mózgu, który je „rozszyfrowuje”. Cały proces dokonuje się w ułamek sekundy.
Mężczyźni słyszą gorzej (zwłaszcza, jeśli rozmawia się podniesionym tonem), za to doskonale określają kierunek dźwięku i odległość do jego źródła. Natomiast kobiety doskonale słyszą dźwięki o wysokiej częstotliwości i rozróżniają więcej odcieni głosu. To tłumaczy, dlaczego płeć piękna potrafi na podstawie samej intonacji bezbłędnie określić, w jakim nastroju jest rozmówca.
Dźwięki wyzwalają u niektórych ludzi doznania smakowe lub kolorystyczne. To zjawisko nosi nazwę synestezji. Szwajcarscy uczeni opisują przypadek młodej flecistki Elisabeth Sulser, która przy zetknięciu z dźwiękami widziała cały kalejdoskop barw, a przy tym czuła na języku mnóstwo smaków. Przykładowo tercja mała wywoływała w jej ustach smak słonego, a tercja wielka – słodkiego. Przyczyny synestezji nie zostały do końca zbadane. Mimo to naukowcy skłaniają się do teorii hiperłączności, zgodnie z którą za niezwykłą przypadłość odpowiada nienaturalnie duża liczba połączeń neuronalnych.
Zakres ludzkiego słuchu wynosi od 20 Hz (to mniej niż najniższa częstotliwość na fortepianie) do 20 000 Hz (to z kolei więcej niż najwyższy dźwięk, jaki może osiągnąć flet), ale najbardziej wyczuleni jesteśmy na zakres od 1000 Hz do 3000 Hz. Wraz z wiekiem górna granica tego zakresu stale się obniża. Dźwięki, których ludzkie ucho nie jest w stanie zarejestrować, noszą miano infradźwięków i ultradźwięków. Te pierwsze są dla człowieka zbyt niskie, te drugie – za wysokie.
Poznaj 10 ciekawostek o układzie trawiennym!
Z pewnością przykładałeś kiedyś do ucha muszlę, zastanawiając się, czym jest wydobywający się z niej szum. Niestety musimy rozczarować romantyczne dusze – to nie łoskot fal rozbrzmiewa w przywiezionej znad morza muszli, tylko dźwięki z najbliższego otoczenia, które odbijają się od jej ścianek. Im głośniej w pomieszczeniu, tym bardziej szumi muszla, która działa jak rezonator.
Im bardziej melodyjny język, którym się mówi, tym lepiej rozwinięty słuch muzyczny. Chińczycy z ich tonalnym językiem, w którym różnica w wymowie jednego i tego samego słowa prowadzi do zmiany jego znaczenia, posiadają wrodzony słuch muzyczny. Albo weźmy włoski – jeden z najbardziej śpiewnych i melodyjnych języków. A przecież to on jest językiem opery. Rozumiesz teraz, dlaczego tylu doskonałych śpiewaków pochodzi właśnie z Italii.
Zdjęcie główne: Agung Pandit Wiguna/pexels.com
